LİPÖDEM CERRAHİSİ
Lipödem, çoğunlukla kalça, bacak ve uyluğu, nadiren de kolları etkileyen kronik bir yağ dokusu hastalığıdır. İlgili bölgelerde deri altında diyet ve spora dirençli anormal bir yağlanma söz konusudur. Bu durum hastalarda anormal ve ağrılı şişliklere yol açmaktadır.
Lipödemin başlangıç evresinde vücudun alt tarafı üste göre bir miktar kalındır ve genelde bir elbise ölçülerinde üst ile alt arasında bir beden fark vardır. Bu hastalıkta yağlar bel ile ayak bileği arasındaki bölgelerde fazlaca toplanmaktadır. Kilo aldıkça kalça, uyluk ve bacak bedenin üst kısmına göre belirgin olarak fazlaca şişer. Kilo verilen dönemlerde ise bel altı bölgesinde yağlanma azalmaz, aksine incelme vücudun üst kısmından oluşur. Biriken yağ dokusu bacak alt kısmında dizlerin üzerinde, baldırda ise ayak bileğinden aşağıya sarkan halka şeklinde şişliklere neden olabilir. Bacaklarda günün ilerleyen saatlerinde şişlikler artarken gece uykuda azalır. Zamanla ciltte morarmalar oluşmaya başlar. Bu hastalar etek veya dar pantolon giymek istemezler ve çizme giymekte zorlanırlar. Alt ve üst beden ölçülerinde ciddi bir orantısızlık söz konusu olduğundan kıyafet bulmakta zorlanırlar. Hastalığın ileri evrelerinde ağrı ön plana çıkmakta ve hastanın günlük aktivitesini kısıtlamakta. Daha ileri evrelerde kontrol altına alınmaz ise hipertansiyon, diyabet, kalp yetmezliği, eklem sorunları, anksiyete, depresyon ve yeme bozuklukları gibi pek çok fiziksel, metabolik ve psikolojik sorunlara yol açabilir.
İlk evrede ciltte herhangi bir bulgu olmaz. Bacaklarda sadece kalınlaşma vardır. İkinci evrede kalınlaşmaya yer yer dalgalanmalar, kabarıklıklar eşlik eder. Üçüncü evrede deride portakal kabuğu görünümü oluşmaya başlar. Kişi aşırı kilolu olamasa da çok kalın düzensiz yağlı bacak oluşur. Dördüncü ve son evrede ise lenf ve damar yetmezliği de olaya eşlik eder. Günlük yaşam belirgin bir şekilde zorlaşmıştır.
Lipödem genellikle kadınlarda görülür. Anormal yağlanma ile kadınsal hormonlar arasında bir bağlantı olduğunu gösteren çalışmalar var. Erkeklerde çok nadiren görülebilir.
Lipödem tek taraflı olmaz. Simetriktir ve aynı anda iki bacakta mevcuttur
Lipödem tanısı fizik muayene ile konur. Özellikle ayak parmaklarını tutmaması tipiktir. Ayrıntılı inceleme için MR, ultrason ya da lenfosintigrafi gerekebilir.
Lipödemli hastalarda diyet ve kilo verme ile şekil bozukluğu düzelmese de; kilo alındığında lipödemin şiddeti artmakta ve durum daha da kötüleşmektedir. Lipödemde özel bir diyet yoktur ancak sağlıklı beslenme hazır paketlenmiş gıdalar, kızartma ve trans yağlardan kaçınma önerilmektedir. Sağlıklı beslenme ve kilo kontrolü ile hastaların mevcut durumu düzelmese bile ilerleme hızı azalacaktır.
Lipödemde fiziksel aktivite ve egzersizler de önemlidir. Egzersizler bacak pompalarını çalıştırarak; lenfatik drenajı artırmakta ve dokularda ödemi azaltmaktadır. En uygun sporlar, yüzme, su içi egzersizler, yoga, pilates hızlı yürüme ve bisiklete binme olarak bildirilmiştir.
Günümüzde birçok çalışma yapılsa da şu an için Lipödem hastalığının ilaç tedavisi ne yazık ki yoktur. Birtakım özel basınç kıyafetleri daha fazla yağ birikmesini önlemek için kullanılabilse de hastaların çoğu baskı nedeniyle oluşabilecek ağrıya dayanamamaktadır. Lipödemin temel tedavisi fazla yağ dokusunun alınmasıdır. Lipödem tedavisi için tamamen özelleşmiş bir liposuction tekniği kullanılmaktadır. Bu özel liposuction yöntemi, estetik amaçlı yapılandan farklıdır. Klasik liposuction ile lipödem hastalarına müdahale lenf damarlarına zarar verebilir ve tedavisi çok zor olan lipo-lenfödeme hastalığına dönüşmesine neden olabilir. Bu yüzden lenf koruyucu cerrahi yapmak gerekmektedir
Cerrahi operasyon spinal (bel altı uyuşturma) veya genel anestezi altında yapılmaktadır.
Ameliyat süresi alınacak yağ miktarı ve yağın alınacağı bölgeye göre değişmekle beraber ortalama 1,5 – 3 saat arası değişmekte.
Ameliyat sonrası hastanede bir gece yatış yeterli olmaktadır. Yatış esnasında kaybettiğiniz sıvılar yerine konacak ve ağrınız kontrol altına alınacaktır.
Liposuction işlemi esnasında işlem bölgesine yoğun lokal anestezi madde enjekte edilecektir. Bu ameliyat sonrası ilk saatler ağrınızı tama yakın geçirecektir. Lokal anesteziklerin etkisi geçtiğinde ise devreye yatışınız esnasında damardan verilecek ağrı kesiciler girecektir ve size böylece konforlu bir ameliyat çıkışı sağlanmış olacaktır. Eve geçtiğinizde keskin bir ağrıdan ziyade hamlama tarzı belirsiz bir ağrı olacaktır. Bu ağrı size reçete edilecek ağrı kesiciler ile kolayca kontrol altına alınabilecek tarzdadır.
Operasyon sonrası üzerinizde özel bir bacak korsesi olacak. Size yapılan işleme göre değişmekle beraber 3 ay civarı bu korseyi kullanmanı gerekecek.
Ameliyattan sonra üzerinizde sıkı bir korse olacak. Anestezinin etkisi ile ilk saatlerinizi genellikle uyuyarak geçirirsiniz. Ameliyattan 6 saat sonra su içip yemek yiyebilirsiniz. Yemek yedikten sonra hareket etmeniz istenir. Alınan yağ miktarı belli bir seviyenin üzerindeyse ameliyat esnasında idrar sondası takılacaktır. Bu sonda ayağa kalkmanız ile çekilecektir.
İşe dönme ise yaklaşık 10-14 gün içinde olur. Ama tabi laınan miktar az ise daha kısa sürede dönersiniz.
2. haftadan sonra yürüyüş gibi spor aktiviteleri ödemin azalmasında ve sıkılaşmasında faydalıdır. Ameliyat sonrası ilk ay yürüyüş dışında spor yapmanız önerilmez. Birinci ayın sonunda hafif aktiviteler ve spor yapılabilir. Ağır aktivitelere 3. ayın sonunda başlayabilirsiniz. Denize 1. ayda, havuza 2. ayda girebilirsiniz.
Ameliyat sonrası ilk saatler dikiş yerlerinde bir miktar kan, erimiş yağ ve vücut sıvılarının akması normal kabul edilmektedir. Bu durum tamamen geçicidir.
Liposuction, estetik ameliyatlarında en sık emboli görülme ihtimali olan cerrahilerde biridir. Bu riski azaltmak adına ameliyata özel çoraplar ile girersiniz ve ameliyat esnasında bacaklarınıza özel aygıtlar ile sürekli olarak masaj uygulanır. Ameliyat sonrası özel ilaç uygulanır ve en kısa zamanda ayağa kaldırılırsınız.
Amacımız çökme olmadan homojen bir yağ dokusu incelmesi sağlamak. Bunun için özel teknikler uygulamaktayız. Ama herşeye rağmen çökmeler olabilir belirli bölgelerde. ama iyi haber bunların çaresi var artık. Çünkü biz artık günümüzde sadece yağ dokusu almıyoruz, aynı zamanda yağ dokusu enjekte de ediyoruz gerekli olan bölgelere. Böyle bir sorun olduğunda bahsettiğim gibi yağ dokusunun enjeksionu dediğimiz lipofilling yöntemiyle bu düzensizlikleri de kolaylıkla düzeltebiliriz.
Sayısı değişmekle beraber kanül giriş noktalarında 0.5 cm lik kesi izleri kalacaktır.
Lipödem tedavisi tek başına cerrahi tedaviden ibaret değildir. Operasyon sonrası anti ödem egzersizler, lenfatik masaj, LPG tedavi, ilk 3 ay basınçlı çorap tedavisi kullanmak cerrahiye eklenmesi gereken tedavilerdir.